หลายคนอาจจะเคยได้ยินกับคำว่า “อีโก้” หรือ “อีโก้สูง” ซึ่งส่วนใหญ่ จะเป็นไปในด้านลบ บทความนี้ เราจะพาทุกคนไปรู้จักกับ อีโก้ คือ อะไร? และไม่ได้มีแค่ด้านลบเสมอไป แต่ยังมีส่วนสำคัญในการทำงาน และสร้างความสำเร็จของเราได้อีกด้วย ไปดูพร้อม ๆ กันเลย
อีโก้ คือ อะไร?
ในทฤษฎีจิตวิเคราะห์อันโด่งดัง ของ ซิกมันด์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud) อธิบายเรื่องของพลวัตมนุษย์ และจิตใจที่กำหนดการกระทำ ไว้ว่า อีโก้ (Ego) เป็นส่วนหนึ่งของบุคลิกภาพของมนุษย์ และประสบการณ์ในฐานะ “ตนเอง” ที่สัมผัสกับโลกภายนอก ผ่านการรับรู้ เป็นส่วนที่จดจำ ประเมิน และวางแผน เพื่อตอบสนอง และกระทำการในโลกทางกายภาพ และสังคมโดยรอบ อีโก้ พัฒนาความสามารถในการทดสอบ ความเป็นจริงแทนจินตนาการ ถึงผลที่ตามมา จากสิ่งที่เราทำ และอีโก้ ยังเป็นตัวตัดสินใจเกี่ยวกับทิศทางในอนาคต เพื่อบรรลุเป้าหมาย ที่น่าจะเป็นไปได้อีกด้วย
อธิบายให้เข้าใจง่าย ๆ ว่า อีโก้ คือ ความเป็นตัวของตัวเอง โดยมีที่มาจากสภาพแวดล้อม สังคม วัฒนธรรม ความเชื่อ และอุดมการณ์ ที่หล่อหลอมรวมกลายเป็น “ตัวตน” ของเรา การที่เราคิดว่าต้องดีกว่า ต้องเก่งกว่า ต้องเอาชนะใครก็ตาม สิ่งเหล่านี้ คือ อีโก้ ที่เรายึดถือไว้ เป็นได้ทั้งความเชื่อมั่นที่แรงกล้า และความทะนงในตนเอง ที่อาจทำให้เราล้มเหลวได้เช่นกัน
Ego ที่พอดี กับ Ego สูง ต่างกันอย่างไร?
คนที่มีอีโก้ที่แข็งแกร่ง สามารถต้านทานแรงกดดัน ของสภาพแวดล้อม และสังคมได้ เราจึงมักจะเห็นว่า คนที่มีความมั่นใจในตัวเอง จะไม่ถูกครอบงำ โดยผู้อื่นได้ง่าย แต่สามารถชี้นำคนอื่น ๆ ให้ไปในทางที่ดีได้
- คนที่มีอีโก้ ในระดับที่พอดี มักจะมีลักษณะสำคัญหลายด้าน เช่น มีแนวโน้ม ที่จะมั่นใจในความสามารถของตัวเอง ในการจัดการกับความท้าทาย และเก่งในการแก้ปัญหาชีวิต นอกจากนี้ ยังมีแนวโน้ม ที่จะมีความฉลาดทางอารมณ์ในระดับสูง และสามารถควบคุมอารมณ์ได้ดี แม้ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก ซึ่งการรับมือกับสถานการณ์ต่าง ๆ เป็นทักษะที่จำเป็นมาก ในการทำงาน และใช้ชีวิต
- คนที่มีอีโก้สูงเกินไป จากข้อดี ก็อาจกลายเป็นข้อเสียได้ เช่น กลายเป็นคนเห็นแก่ตัว ยึดถือตัวเองเป็นศูนย์กลางของทุกสิ่ง มีอีโก้ที่มากเกินไป จะเป็นตัวขัดขวาง ไม่ให้เราทำงานได้สำเร็จ แต่ถ้าไม่มีเลย ก็จะกลายเป็นคนไม่มั่นใจในตัวเอง ไม่สามารถลงมือทำสิ่งต่าง ๆ ได้เลย ผู้นำที่เก่ง จึงสามารถควบคุม และบริหาร อีโก้ ได้ นอกจากนี้ ยังเข้าใจหน้าที่ว่า สิ่งนี้มีหน้าที่อย่างไรกับตัวตนของเรา
รู้ได้อย่างไรว่า ตัวเองกำลังมีอีโก้
สัญญาณที่กำลังบอกว่า อีโก้ กำลังควบคุมคุณอยู่ แล้วเราจะควบคุมอีโก้ตัวเองได้อย่างไร? ก่อนที่เราจะควบคุมอีกโก้ เราต้องรับรู้ถึงมันก่อน เราต้องเข้าใจว่าช่วงไหนที่อีโก้กำลังอยู่เหนือเรา ซึ่งส่วนมากก็จะมาในสองคำถามก็ คือ เรารู้สึกเหนือคนอื่นหรือเปล่า และเรารู้สึกด้อยกว่าคนอื่นหรือเปล่า ถ้าคำตอบ คือ ใช่ ส่วนมากจะแปลว่า อีโก้กำลังควบคุมคุณอยู่นั่นเอง และนี่ก็เป็น 10 สัญญาณว่าอีโก้กำลังอยู่เหนือคุณ
- คุณรู้สึก เหนือกว่า เวลาพูดเรื่องปัญหา หรือข้อเสียของคนอื่น
- เวลาคุณกำลังทะเลาะ คุณรู้สึกว่าถอยไม่ได้จนกว่าจะชนะ
- คุณชอบเปรียบเทียบตัวเองกับคนที่เหนือกว่าคุณ เช่น หน้าตาดีกว่า ฉลาดกว่า เก่งกว่า มีความสุขมากกว่า รวยกว่า
- คุณชอบเปรียบเทียบตัวเอง กับคนที่ด้อยกว่าคุณ เช่น ฉลาดน้อยกว่า สถานะกว่า
- คุณรู้สึกอิจฉาเวลาคนอื่นได้ดี
- คุณพูดเรื่องตัวเองได้เป็นสิบนาที ก่อนที่จะถามคนอื่นว่าเป็นยังไงบ้าง
- คุณอยากชนะ มากกว่าทำให้ดีที่สุด
- คุณจะซึมเวลาคุณไม่ชนะตอนเล่นกีฬา หรือเวลาทำงาน แทนที่จะรู้สึกภูมิใจที่ทำได้ดีที่สุดแล้ว
- คุณตั้งเป้าหมายที่เป็นไปไม่ได้ และโทษตัวเองเวลาที่เป้าหมายไม่เป็นจริง
- คุณมักจะโทษคนอื่น เวลาที่อะไรไม่เป็นดังที่คิด
รับมือกับคนที่มี EGO ในที่ทำงานอย่างไรดี?
- รับรู้และเข้าใจอีโก้
เป็นสิ่งที่สะท้อนความคิดเห็นของเขาที่มีต่อตัวเอง ดังนั้น คุณจะเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วย กับความคิดเห็นที่เขามีก็ได้ ความคิดเห็นนั้น มันอาจจะถูกต้อง สำหรับความคิดของเขา แต่คุณมีสิทธิ์ที่จะคิดเห็นในแบบของคุณ ซึ่งหากคุณรู้ว่า อีกฝ่ายค่อนข้างมีอีโก้สูง คุณก็เพียงแต่รับฟัง ไม่จำเป็นต้องแสดงออก หรือขัดคอแต่อย่างใด
- งานก็ส่วนงาน อีโก้ก็ส่วนอีโก้
การมีอีโก้ อาจเป็นเพียงรูปแบบ หรือสไตล์การทำงานของเขา ซึ่งไม่ได้สำคัญไปกว่าแก่นสารที่เขาต้องการจะสื่อ เพราะฉะนั้น อย่าไปโฟกัสที่รูปแบบ เพราะอาจทำให้หลงประเด็น แต่ให้ความสำคัญในเนื้อหาแก่นสารแทนดีกว่า
- ให้ Feedback ให้ถูกวิธี
การจะให้ Feedback กับคนที่มีอีโก้สูงนั้น วิธีบอกตรง ๆ ว่า เขามีอีโก้ไม่ใช่วิธีที่ถูกต้อง แม้เขาจะเป็นลูกน้อง หรือหัวหน้าคุณก็ตาม เพราะอีโก้ ได้สร้างกำแพงขึ้นมาปิดกั้น สิ่งที่ตรงข้ามกับเหตุผล หรือความเชื่อของเขาไปแล้ว เพราะฉะนั้น คุณจะพูดอะไร เขาอาจจะไม่ยอมรับ วิธีที่ที่ดีกว่า คือ ทำ หรือแสดงสิ่งที่ถูกต้องให้เขาเห็น ไม่ต้องไปคาดคั้นทำให้เขาเสียหน้าเสียฟอร์ม แยกให้ออกระหว่างอีโก้สูง กับพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น การดูถูกคนอื่น การเถียงคนอื่น เพื่อเอาชนะ หรือการไม่รับฟังความเห็นคนอื่น หากคุณเป็นหัวหน้า คุณก็ควรจะให้ feedback เขาตรง ๆ ว่า เป็นพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมในที่ทำงาน ซึ่งอาจจะส่งผลต่อการร่วมงานกับคนอื่นได้
- เข้าใจและใช้เมตตา
ให้เข้าใจสภาพจิตใจว่า ทำไม หรืออะไรที่เป็นสาเหตุ ให้เขาแสดงพฤติกรรมแบบนี้ เพราะมันอาจจะมาจากจิตใจ ที่ยังไม่ได้รับการเติมเต็ม และการแสดงออกเช่นนั้น อาจเป็นไปเพื่อต้องการ ให้มีคนยอมรับในตัวเขาก็ได้ หรืออยากเสริมสร้างความมั่นใจว่าตัวเอง เป็นคนสำคัญคนหนึ่ง ซึ่งหากคุณเป็นหัวหน้า ก็ต้องแสดงภาวะผู้นำออกมา ยอมรับ และเข้าใจเขาให้มากขึ้น ใช้เมตตา รับฟัง และพยายามทำให้เขาเห็นในสิ่งที่เหมาะสม เป็นตัวอย่างที่ดี ซึ่งจะช่วยเปลี่ยนอีโก้ให้ลดลงได้
เป็นอย่างไรกันบ้าง อีโก้ คือ อะไร? ดังนั้นสิ่งที่ควบคุม Ego ของเราได้ดีที่สุด คือ “สติ” เมื่อตกอยู่ในสถานการณ์ที่ต้องร่วมงานกับบุคคลอื่น การมีสติเสมอ เพื่อเลือกใช้เหตุผลมากกว่าอารมณ์ และร่วมกันหาทางออกที่ดีที่สุดนั่นเอง
สามารถอ่านบทความดี ๆ ที่น่าสนใจ ได้ที่นี่
109menu.com ศูนย์รวมป้ายโฆษณา หลากหลายประเภท กับการบริการที่หลากหลาย ด้านการตลาด และโฆษณา “บริการครบ จบในที่เดียว” สามารถสอบถาม และสั่งซื้อได้ที่ www.109menu.com
อ้างอิงข้อมูลจาก: blog.cariber.co, , th.hrnote.asia, faithandbacon.com